woensdag 14 februari 2007

Die Große Stille

Gisteravond was ik op, wat hier al bijna zo werd genoemd, een mini retraite in het filmhuis. Bijna drie uur de stilte en het leven van de Kartuizer Orde in Frankrijk. Het was niet voor iedereen even gemakkelijk om het jachtige leven achter zich te laten en in een andere versnelling terecht te komen. De dame naast mij zat soms hevig te knikkebollen. Zelf heb ik me geen moment verveeld, het was voorbij vóór ik er erg in had. Verrassend was dat de zaal afgeladen vol was, kennelijk is er meer behoefte aan rust en stilte dan je zou denken.

De Kartuizer Orde leeft al bijna duizend jaar op deze sobere manier. Een druk(!) leven van stilte en gebed en geen enkele afleiding behalve de zondagse wandeling. Het duurde dan ook zestien jaar voor de maker toestemming kreeg de film te maken. Er mocht géén voice over en muziek aan toegevoegd worden. Er is elk seizoen een maand gefilmd, het weer is zowat het enige veranderlijke in het leven van deze mannen.

Ze zien het leven als een kaars die opbrandt voor God. Persoonlijk denk ik niet dat dat de bedoeling, zo die er is, van het leven kan zijn geweest. Na een half uurtje werd ik zelfs een beetje boos op die monnikken. Alhoewel hun gekozen bestaan zwaar is, is het tegelijk ook gemakkelijk. Ze staan naast de maatschappij, hoeven nergens verantwoording voor af te leggen, geen verdere keuzes te maken. Ze worden nergens door bekoord, behalve door God. Hun kaars brandt niet voor anderen. Hoe anders dan het leven van bijvoorbeeld mijn oom, die missionaris was op de Phillipijnen en met zijn licht troost en inspiratie voor velen was. Ze dragen hem nog steeds op handen alhoewel hij, bijna negentig, allang met emeritaat is. (Even terzijde: van al mijn ooms en tantes was hij de eerste met e-mail!)

Pas na een tijdje zag ik het ook anders. Hoewel hun kaars langzaam opbrandt, brandt hij toch feller dan menigeen in onze jachtige en oppervlakkige maatschappij. Ze leven met humor en vreugde en liefde voor elkaar. Er is welliswaar stilte, maar toch wordt er veel gecommuniceerd.

De film heeft geen boodschap, is een objectieve waarneming van het leven in het klooster. Ik ga er ook geen boodschap aan hangen. Op deze site staat een interview met de maker, beslist aan te raden voor wie de film gaat zien. Als je de kans krijgt is het erg de moeite waard.

3 opvarenden:

Gonda zei

Wie zijn wij om te oordelen hoe iemand zijn leven wil invullen. Om zo te leven is hun keuze. Je zei het al.
Toch interessant om een kijkje in een dergelijk leven te mogen nemen.

Anoniem zei

Ik was benieuwd en ben blij met hoe je er over schrijft. Dat je je niet hebt verveeld, dat je er boos over werd, heel even, maar dat ook die andere dimensie tot je doordrong. Ach, 'zwaar en gemakkelijk', dat tezamen is enerzijds moeilijk en anderzijds zo herkenbaar in je eigen leven, waar we het een week geleden over hadden: met goud in een kooi gebonden (de gemakkelijke kant), maar het is zwaar te moeten presteren, afgerekend te worden, concurrentie te ondervinden van mensen uit een ver land.
Het is wel afzondering, maar ook de oefening van een ascese in een strenge wijze van leven om het kwaad in zichzelf te bestrijden en tot zuiverheid te komen. Het innerlijke bidden moet met het uiterlijke overeenstemmen. Dat is het begin van contemplatie. Er is stilte, humor, zorgzaamheid - ze zijn monnik in gemeenschap.

Gerhard zei

@Goentah: Het was ook niet bedoeld als (ver)oordelen, maar dat snapte je al. Het was erg mooi om te zien.

@Marius: Een mooie spiegeling en toevoeging van je, dank daarvoor.